Podpisz dokument w mObywatel – nowe możliwości dla pośredników nieruchomości

  1. Opis usługi “Podpisz dokument”
  2. Korzyści dla pośredników nieruchomości
  3. Lista telefonów obsługujących NFC
  4. Instrukcja włączenia NFC (iOS i Android)
  5. Jak rozpoznać, czy posiadam e-dowód?
  6. Podsumowanie
  7. Nota prawna
  8. Źródła i dodatkowe informacje

2758 słów, 15 minut czasu czytania.

“Podpisz dokument” to nowa funkcja w aplikacji mObywatel, która umożliwia szybkie i bezpieczne podpisywanie dokumentów elektronicznych za pomocą e-dowodu i smartfona. Usługa pozwala podpisać plik PDF dowodem osobistym z warstwą elektroniczną (e-dowodem) przy użyciu telefonu wyposażonego w moduł NFC, mając aktywny certyfikat podpisu osobistego oraz znany sześciocyfrowy PIN do tego certyfikatu (tzw. PIN2) . Dzięki tej funkcjonalności wszystkie czynności związane z podpisywaniem dokumentu można wykonać w jednej aplikacji – bez konieczności instalowania dodatkowych programów czy używania oddzielnych czytników e-dowodu . W praktyce oznacza to, że użytkownik z odpowiednim dowodem i telefonem może w ciągu kilku minut złożyć podpis elektroniczny na dowolnym dokumencie w formacie PDF całkowicie zdalnie.

Aby skorzystać z usługi, należy upewnić się, że posiadany dowód osobisty jest e-dowodem (czyli dokumentem z chipem elektronicznym) – wszystkie dowody wydane od 4 marca 2019 roku posiadają warstwę elektroniczną . W aplikacji mObywatel po wybraniu opcji “Podpisz dokument” wystarczy postępować zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie – aplikacja krok po kroku poprosi o dodanie pliku PDF do podpisu, wpisanie numeru CAN z dowodu oraz wprowadzenie kodu PIN2, a następnie o zbliżenie dowodu do telefonu w celu złożenia podpisu. Cały proces jest intuicyjny i zautomatyzowany, co eliminuje ryzyko pomyłki. Po pomyślnym podpisaniu pliku można go zapisać w pamięci urządzenia. Uwaga: Obecnie w aplikacji mObywatel podpisujemy jeden dokument na raz, a maksymalny rozmiar pliku PDF to 10 MB .

Nowa funkcja mObywatela może znacząco usprawnić pracę biur nieruchomości. Branża nieruchomości wiąże się z licznymi dokumentami – umowami, pełnomocnictwami, protokołami – które dotąd często wymagały osobistego podpisu klienta. Podpisywanie dokumentów e-dowodem za pośrednictwem smartfona oferuje szereg usprawnień dla pośredników nieruchomości:

Skrócenie czasu finalizacji transakcji: Dzięki zdalnemu podpisowi nie trzeba czekać na fizyczne spotkanie wszystkich stron. Wnioski czy protokoły uzgodnień mogą być podpisane elektronicznie w ciągu kilku minut, co znacznie przyspiesza proces zawierania umów. Dokument PDF podpisany e-dowodem może być od razu odesłany e-mailem, bez drukowania i skanowania. To oznacza szybsze zamknięcie transakcji i zadowolenie klientów.

Wygodna współpraca z klientami na odległość: Funkcja “Podpisz dokument” ułatwia obsługę klientów spoza lokalnego rynku. Kupujący lub najemca z innego miasta, a nawet z zagranicy, może podpisać niezbędne dokumenty zdalnie, o ile dysponuje polskim e-dowodem. Pośrednik nieruchomości może więc zawierać np. umowy rezerwacyjne z klientami na odległość, bez kosztownych delegacji czy przesyłania dokumentów kurierem.

Redukcja kosztów operacyjnych: Eliminacja papierowego obiegu dokumentów oznacza mniejsze wydatki na wydruki, przesyłki kurierskie czy archiwizację dokumentacji. Elektroniczny podpis e-dowodem jest weryfikowalny cyfrowo, co ogranicza także ryzyko błędów i fałszerstw w porównaniu z podpisem tradycyjnym (np. nieczytelny skan podpisu). Biuro nieruchomości korzystające z tej funkcji może pracować sprawniej i taniej, przekładając oszczędności na konkurencyjność oferty.

Profesjonalny wizerunek i nowoczesna obsługa: Wdrażając możliwość podpisywania umów przez mObywatela, agencja nieruchomości pokazuje, że nadąża za trendami cyfryzacji. Dla wielu klientów – zwłaszcza młodszych lub zapracowanych – możliwość załatwienia formalności online będzie dużym udogodnieniem. To przekłada się na pozytywne doświadczenia klientów i może wyróżnić pośrednika na tle konkurencji.

Przykładowy podpis na dokumencie PDF

Pośrednicy nieruchomości powinni także pamiętać o aspekcie prawnym korzystania z podpisu osobistego z e-dowodu. Jest on równoważny z podpisem odręcznym w kontaktach z administracją publiczną, co oznacza, że dokumenty urzędowe podpisane w ten sposób są w pełni honorowane przez urzędy. W przypadku umów cywilnoprawnych (między osobami prywatnymi lub firmami) strony muszą uprzednio zgodzić się na taką formę podpisu, aby uznać ją za wiążącą prawnie . W praktyce warto poinformować klientów o użyciu podpisu elektronicznego i uzyskać ich akceptację – może to być zapisane w treści umowy lub potwierdzone mailowo. Większość klientów doceni wygodę rozwiązania, a formalne uzgodnienie zapewni pełną ważność podpisanej elektronicznie umowy.

Do korzystania z usługi niezbędny jest smartfon z NFC. Poniżej przedstawiamy orientacyjną listę producentów i modeli dostępnych na polskim rynku, których urządzenia wyposażone są w moduł NFC (Near Field Communication) potrzebny do odczytu e-dowodu:

Apple: Wszystkie nowsze iPhone’y – począwszy od iPhone 7 i kolejnych modeli (w tym m.in. iPhone 8, X, XR, 11, 12, 13, 14, 15) – posiadają wbudowany moduł NFC. W modelach od iPhone 7 wzwyż możliwe jest zarówno korzystanie z płatności zbliżeniowych Apple Pay, jak i odczytywanie tagów NFC (co wykorzystywane jest przy skanowaniu e-dowodu) . Starsze iPhone’y (6s i wcześniejsze) nie obsługują NFC lub mają mocno ograniczone jego użycie, dlatego do korzystania z funkcji “Podpisz dokument” wymagany jest przynajmniej iPhone 7 (z aktualnym systemem iOS).

Samsung: Większość smartfonów Samsunga ze średniej i wyższej półki jest wyposażona w NFC. Dotyczy to między innymi flagowych serii Galaxy S (np. S10, S20, S21, S22, S23), modeli Galaxy Note oraz składanych Galaxy Z Fold/Flip. Także wiele modeli z popularnej serii Galaxy A obsługuje NFC (np. Galaxy A50, A52, A53, A54, A72 i nowsze). Przed zakupem warto sprawdzić specyfikację konkretnego modelu – w nielicznych tańszych wariantach moduł NFC może być pominięty, ale w aktualnej ofercie Samsung większość smartfonów go posiada.

Xiaomi / POCO / Redmi: Wiele urządzeń Xiaomi oraz powiązanych marek POCO i Redmi ma wbudowane NFC. Flagowe modele (np. Xiaomi 12, 13, seria MIX) oraz popularne średniaki (serie Redmi Note, np. Note 10 Pro, Note 11, Note 12) wspierają płatności zbliżeniowe i odczyt NFC. Należy zwrócić uwagę na specyfikację, zwłaszcza w tańszych modelach z serii Redmi, ponieważ niektóre wersje (np. przeznaczone na różne rynki) mogą nie mieć tego modułu. W polskiej dystrybucji jednak większość modeli Redmi Note i POCO (X3, X4, F3 itd.) posiada NFC.

Huawei: Telefony Huawei również w dużej części obsługują NFC. Do modeli z NFC należą m.in. serie Huawei P (np. P20, P30, P40, P50), Mate (Mate 20, 30, 40, X), a także nowsze urządzenia jak Nova, o ile są to modele średnie lub wyższe. W przypadku Huawei warto upewnić się, czy nasz model posiada Usługi Google (choć do samego odczytu e-dowodu nie jest to wymagane, może mieć znaczenie dla korzystania z mObywatela na starszych urządzeniach). Mimo zmian na rynku, pod kątem sprzętowym wiele telefonów Huawei nadal oferuje NFC.

Motorola: Wiele smartfonów Motorola (seria Moto G, Moto Z czy flagowa Edge) zostało wyposażonych w NFC. Przykładowo Moto G Pro, Moto G 5G, Edge 20/30/40 mają tę funkcję. W przypadku Motoroli z najniższej półki (np. niektóre modele E) NFC może nie być dostępne, dlatego warto zweryfikować specyfikację konkretnego modelu przed użyciem go do podpisywania dokumentów.

Sony: Prawie wszystkie nowoczesne smartfony Sony Xperia obsługują NFC. Dotyczy to zarówno starszych flagowców (Xperia XZ, XZ2, XZ3), jak i nowszych modeli pokroju Xperia 1, 5, 10 w różnych generacjach. Sony od lat stawia na NFC, m.in. ze względu na własne rozwiązania audio i akcesoria, więc posiadacze Xperii prawdopodobnie mają tę funkcję na pokładzie.

Inni producenci: Na rynku jest oczywiście wiele innych marek oferujących telefony z NFC. Google Pixel (wszystkie modele Pixel posiadają NFC), OnePlus (większość modeli od OnePlus 3 wzwyż), Oppo, realme, Vivo – wielu producentów wyposaża swoje urządzenia w łączność zbliżeniową, zwłaszcza jeśli są to modele ze średniej lub wyższej półki cenowej. Nawet niektóre tańsze telefony marek typu Nokia czy LG (kiedyś obecnych na rynku) miały wersje z NFC. Zasadą jest, że im nowszy i bardziej zaawansowany smartfon, tym większa szansa, że obsługuje NFC. W razie wątpliwości można sprawdzić ustawienia telefonu lub stronę producenta, czy dany model ma moduł NFC (patrz kolejna sekcja, gdzie wyjaśniamy, jak to zrobić).

Aby podpisywanie dokumentów e-dowodem działało, należy włączyć moduł NFC w smartfonie. W większości telefonów funkcja NFC domyślnie jest wyłączona lub wymaga aktywacji w ustawieniach. Poniżej przedstawiamy instrukcje, jak włączyć NFC na urządzeniach z Androidem oraz na iPhone’ach (iOS):

Na telefonach z Android: Ustawienia mogą nieznacznie różnić się w zależności od wersji systemu i nakładki producenta, ale zazwyczaj procedura jest podobna.

1. Otwórz aplikację Ustawienia w swoim telefonie z Androidem.

2. Przejdź do sekcji Połączenia (lub Sieci i połączenia).

3. Wyszukaj opcję NFC (czasem opisaną jako Komunikacja zbliżeniowa lub NFC i płatności).

4. Włącz NFC – zaznacz przełącznik przy tej opcji, aby moduł został aktywowany .

5. (Opcjonalnie) W niektórych modelach możesz dodatkowo włączyć funkcję Android Beam lub Udostępnianie przez NFC, jeśli chcesz wykorzystywać NFC także do przesyłania danych między urządzeniami. Nie jest to jednak wymagane do samego podpisywania dokumentów – kluczowe jest, aby moduł NFC był aktywny.

Po wykonaniu tych kroków moduł NFC w telefonie z Androidem powinien być gotowy do użycia. Ikonka symbolizująca NFC może pojawić się na pasku stanu u góry ekranu (w zależności od modelu). Pamiętaj, że gdy NFC jest włączone, przykładanie e-dowodu do tylnej części telefonu (tam zazwyczaj znajduje się antena NFC) pozwoli aplikacji mObywatel odczytać dane z dowodu potrzebne do podpisu.

Na telefonach z iOS (Apple): W przypadku iPhone’ów nie ma dedykowanego przełącznika NFC w ustawieniach – moduł NFC jest automatycznie aktywny i wykorzystywany przez system wtedy, gdy jest potrzebny. Wszystkie iPhone’y od modelu 7 wzwyż obsługują NFC w trybie odczytu tagów, co oznacza, że iPhone 7 lub nowszy będzie kompatybilny z funkcją podpisywania dokumentów e-dowodem. Użytkownicy iOS powinni upewnić się, że posiadają zaktualizowaną aplikację mObywatel oraz system w wersji co najmniej iOS 13 lub wyższej (wprowadzono w nich rozszerzoną obsługę NFC).

Aby użyć NFC na iPhonie do podpisania dokumentu, wystarczy postępować zgodnie z instrukcjami w aplikacji mObywatel. Gdy pojawi się komunikat o zbliżeniu dowodu, należy przyłożyć e-dowód do górnej części tylnej obudowy iPhone’a (tam znajduje się antena NFC). Nie trzeba nic dodatkowo włączać – telefon automatycznie wykryje chip w dowodzie. Warto zdjąć etui, jeśli jest grube lub zawiera metalowe elementy, ponieważ mogą one osłabiać sygnał NFC. Po odczytaniu dowodu aplikacja poprosi o podanie kodu PIN2 i złoży podpis elektroniczny.

iPhone nie wyświetla ikonki NFC ani nie posiada manualnego włącznika tej funkcji. NFC działa w tle – np. dla Apple Pay czy odczytu tagów. Dla pewności można dodać w Ustawieniach -> Centrum sterowania widżet Skaner NFC, aby mieć szybki dostęp do funkcji odczytywania tagów, ale nie jest to konieczne do działania mObywatela. Wystarczy, że sprzętowo telefon obsługuje NFC (model ≥ 7) i że dajemy aplikacji dostęp do niego.

E-dowód to dowód osobisty z wbudowanym chipem, umożliwiający m.in. uwierzytelnianie w e-usługach i składanie podpisu elektronicznego. Jeśli nie jesteś pewien, czy Twój dowód to e-dowód, zwróć uwagę na następujące cechy charakterystyczne:

Data wydania dokumentu: E-dowody wydawane są w Polsce od 4 marca 2019 r. Jeżeli Twój obecny dowód osobisty został wydany przed tą datą i nie był później wymieniany, prawdopodobnie nie posiada warstwy elektronicznej. Dowód wydany od marca 2019 wzwyż to z dużym prawdopodobieństwem e-dowód z aktywnym chipem .

Numer CAN: Sprawdź przód swojego dowodu (strona ze zdjęciem). Na e-dowodzie w prawym dolnym rogu awersu jest widoczny specjalny 6-cyfrowy numer CAN (Card Access Number) . Ten sam numer jest zakodowany w kodzie kreskowym na rewersie dokumentu. Numer CAN nie występował na starych dowodach – jest potrzebny do nawiązania połączenia z warstwą elektroniczną dowodu (aplikacja mObywatel poprosi Cię o podanie CAN przed odczytem chipu). Jeśli Twój dowód ma numer CAN, to znaczy, że zawiera chip i jest e-dowodem.

Symbol RFID lub napis “e-dowód”: Niektóre kraje oznaczają dowody z chipem specjalnym symbolem elektronicznym (np. ikona fal radiowych jak w e-paszportach). Polskie e-dowody nie mają wyraźnego symbolu RFID na awersie, ale czasem urzędnicy informują obywatela przy odbiorze, że to e-dowód. W razie wątpliwości obecność CAN jest najprostszym potwierdzeniem. Sam chip jest niewidoczny gołym okiem – działa zbliżeniowo (bezstykowo), więc nie zobaczysz złotego chipa (jak na kartach bankowych). Brak widocznego chipa nie oznacza braku warstwy elektronicznej – w e-dowodzie chip jest zatopiony wewnątrz.

Kody PIN/PUK do dowodu: Przy odbiorze nowego dowodu z warstwą elektroniczną otrzymuje się zestaw kodów PIN i PUK (podobnie jak do karty SIM): PIN1 (4 cyfry) do logowania i PIN2 (6 cyfr) do podpisu osobistego, oraz dwa kody PUK do ich odblokowania. Jeśli pamiętasz, że ustanawiałeś takie kody przy odbiorze dokumentu – masz e-dowód. Jeśli nigdy nie otrzymałeś koperty z kodami PIN/PUK, Twój dokument prawdopodobnie nie był e-dowodem. Warto sprawdzić swoje dokumenty wydane przez urząd – brak PIN/PUK sugeruje stary typ dowodu.

Sprawdzenie online: Możesz również skorzystać z usług online. Profil zaufany (ePUAP) pozwala zalogować się za pomocą e-dowodu – jeśli masz czytnik do dowodu lub korzystasz z mObywatela, możesz spróbować uwierzytelnić się e-dowodem. Jeżeli system nie wykryje warstwy elektronicznej, to znak, że dowód nie jest e-dowodem. Ministerstwo Cyfryzacji umożliwia też sprawdzenie danych dowodu osobistego w Rejestrze Dowodów – logując się przez e-dowód lub profil zaufany, można odczytać, czy nasz dowód ma warstwę elektroniczną . Jednak najprostsze jest sprawdzenie roku wydania dokumentu i numeru CAN na awersie.

Jeśli okaże się, że nie posiadasz e-dowodu, a chcesz korzystać z funkcji podpisu dokumentów, konieczna będzie wymiana dowodu osobistego w urzędzie gminy. Przy składaniu wniosku o nowy dowód koniecznie zaznacz chęć posiadania certyfikatu podpisu osobistego (standardowo jest on dodawany, ale warto dopilnować). Otrzymasz wtedy e-dowód wraz z kodami PIN/PUK, co umożliwi korzystanie z usługi “Podpisz dokument” w mObywatelu.

Podpisz dokument w mObywatel to przełomowa zmiana, która otwiera nowe możliwości przed pośrednikami nieruchomości. Dzięki niej wiele formalności można załatwić zdalnie, oszczędzając czas swój i klientów. Kluczowe punkty, o których warto pamiętać:

Usługa Podpisz dokument pozwala podpisać plik PDF przy użyciu e-dowodu i telefonu – bez dodatkowych urządzeń. Wymagany jest smartfon z NFC, e-dowód z aktywnym certyfikatem podpisu oraz znajomość kodu PIN2 do dowodu. Wszystkie te elementy stają się coraz bardziej powszechne: liczba Polaków posiadających e-dowód rośnie z każdym rokiem, a większość nowoczesnych telefonów obsługuje NFC.

Szybkość i wygoda: Czynność, która kiedyś wymagała osobistego spotkania lub wysyłki dokumentów, teraz może zostać wykonana w parę minut na odległość. To ogromna zaleta przy sprzedaży i wynajmie nieruchomości, gdzie czas reakcji bywa kluczowy. Pośrednik może zainicjować podpisanie umowy przez klienta praktycznie od razu po uzgodnieniu warunków, przesyłając mu e-mailem przygotowany PDF i prowadząc przez proces podpisu zdalnego (np. telefonicznie krok po kroku).

Bezpieczeństwo: Podpis złożony e-dowodem jest cyfrowo powiązany z danymi właściciela dowodu i zabezpieczony kryptograficznie. Trudno go podrobić czy zanegować – posiada znacznik czasu oraz certyfikat potwierdzający tożsamość. Dla urzędów ma moc równą podpisowi własnoręcznemu, a w obrocie prywatnym jest wiążący po uzgodnieniu stron . Dokument podpisany w ten sposób można zweryfikować (za pomocą dostępnych narzędzi do sprawdzania podpisów elektronicznych), co daje obu stronom pewność co do autentyczności. W kontekście RODO i ochrony danych osobowych, elektroniczny obieg dokumentów również może być korzystniejszy – mniej papierów z danymi osobowymi krąży fizycznie.

Przygotowanie techniczne: Pośrednicy powinni przygotować swoje smartfony (lub firmowe tablety, o ile te obsługują NFC) – zaktualizować aplikację mObywatel do najnowszej wersji i przetestować działanie usługi na własnym e-dowodzie. Warto również poinformować i edukować klientów: wielu z nich może nie wiedzieć, że ma już e-dowód i że może z niego skorzystać w ten sposób. Krótkie instrukcje przekazane klientowi (np. telefonicznie lub mailowo) – jak włączyć NFC i gdzie przyłożyć dowód – pomogą sprawnie przeprowadzić podpisanie umowy na odległość.

Na koniec, implementacja funkcji “Podpisz dokument” w codziennej pracy biura nieruchomości może stać się elementem przewagi konkurencyjnej. To oszczędność czasu i zasobów, a zarazem podążanie za trendem cyfryzacji usług. W dobie rosnącej akceptacji dla zdalnych form załatwiania spraw, możliwość podpisania umowy najmu czy pośrednictwa bez wychodzenia z domu to atrakcyjna opcja dla klientów. Pośrednik, który to umożliwia, będzie postrzegany jako innowacyjny i pro-kliencki.

Ten artykuł został przygotowany z wykorzystaniem narzędzia sztucznej inteligencji ChatGPT, które posłużyło jako wsparcie w tworzeniu treści. Tematyka, struktura oraz interpretacja poruszanych kwestii powstały na podstawie mojego pomysłu, wiedzy i doświadczenia jako profesjonalnego pośrednika nieruchomości.
ChatGPT pomógł w organizacji tekstu, opracowaniu przykładów i usprawnieniu komunikacji, co pozwoliło na efektywniejsze przekazanie istotnych informacji. Wszystkie przedstawione treści zostały przeze mnie zweryfikowane i dostosowane, aby zapewnić ich merytoryczność i zgodność z realiami branży nieruchomości.

W artykule zostały wymienione nazwy firm oraz linki do produktów i narzędzi. Chciałbym podkreślić, że nie są one wynikiem współpracy ani sponsorowania. Nie czerpię z tego tytułu żadnych korzyści finansowych.
Wspomniane rozwiązania zostały przywołane wyłącznie jako przykłady narzędzi, które mogą być przydatne w pracy pośrednika nieruchomości. Każdy z nich został dobrany pod kątem potencjalnej użyteczności i wsparcia w codziennych obowiązkach.

1. Ministerstwo Cyfryzacji – Podpisz dokument – nowa usługa w aplikacji mObywatel (komunikat z 25.02.2025 r.) – gov.pl: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/podpisz-dokument–nowa-usluga-w-aplikacji-mobywatel

2. Infor.pl – Nowa funkcja w mObywatelu! Podpisuj dokumenty e-dowodem w kilka minut (artykuł z 25.02.2025) – Infor.pl: https://www.infor.pl/prawo/nowosci-prawne/6869681,nowa-funkcja-w-mobywatelu-podpisuj-dokumenty-edowodem-w-kilka-minut.html

3. Gov.pl – Czym jest e-dowód? – informacje o elektronicznym dowodzie osobistym (FAQ, Ministerstwo Cyfryzacji) – gov.pl: https://www.gov.pl/web/e-dowod

4. Telepolis – mObywatel z nowością w aplikacji. Od dziś można śmiało korzystać (opis funkcji Podpisz dokument w serwisie tech) – Telepolis.pl: https://www.telepolis.pl/tech/mobywatel-podpisz-dokument-od-25-lutego?category=aplikacje

5. MediaMarkt – NFC – co to jest? Jak włączyć? – poradnik aktywacji NFC na smartfonach z Androidem – MediaMarkt.pl: https://mediamarkt.pl/pl/content/technologie/smartfony/nfc-co-to-jest-jak-wlaczyc

6. iHospital – NFC w iPhone – jak włączyć? – informacje o modelach iPhone z NFC i korzystaniu z Apple Pay/NFC – iHospital.pl: https://ihospital.pl/czy-twoj-iphone-ma-nfc/